Uien planten. Hoe gaat dat?
Afgelopen week hebben we in één dag 2,7 miljoen uien op 4,5 ha grond geplant. Dat is met de hand niet te doen. Hoe werkt dat precies?
Uien kun je planten en zaaien. Wij hebben beiden in ons bouwplan. Plantuien en zaaiuien zijn dezelfde soorten uien, maar plantuien worden geleverd als hele kleine uitjes en dan uitgeplant. De uien groeien dan en de rest verloopt hetzelfde als bij zaaiuien. Het doel van plantuien is om vroeg in het jaar al uien te kunnen leveren. De fase van het kiemen van het zaad en het ontstaan van de plantjes en de kleine uien is bij het planten immers al gebeurd.
Al vroeg in het voorjaar (eind februari/ begin maart) beginnen we met het planten van (gele) uien. De bodem begint dan al wat op te warmen. Plantuien kunnen vroeg de grond in omdat ze vorst kunnen verdragen. Maar als ze bevroren zijn dan moet je ze niet aanraken want dan heb je kans op beschadiging. Zaaiuien worden later in het voorjaar gezaaid en in de late zomer (september) geoogst.
Voor het planten
Voordat we daadwerkelijk gaan planten moeten er voorbereidingen getroffen worden. De grond is bemest, geploegd, fijn gereden en geëgd. Daarna is de grond fijn genoeg om te planten. De plantmachine kan nu losse grond over de plantjes leggen. Omdat de grond kwetsbaar is in het voorjaar zitten er brede banden onder de trekker, daardoor blijft de schade aan de grond beperkt.
De plantjes hebben we vlak van tevoren opgehaald. Zij moeten droog bewaard worden en het liefst zo snel mogelijk de grond in.
Tijdens het planten
Als de plantmachine eenmaal goed is afgesteld doet het zijn werk. Voor de trekker hangt een rotoreg om de grond nog fijner te maken. Achter de trekker hangt de bak met plantuitjes. Deze bak wordt weer bijgevuld als het leeg is. Vanuit die bak worden de uitjes iedere keer in vijf rijtjes geplant met het topje net boven de grond. Het bed, waarin de 5 rijen worden geplant, is 1,50 meter breed. De uien staan onderling 6 cm van elkaar. Op het filmpje kun je dat goed zien.
Als de uitjes eenmaal geplant zijn, zijn ze klaar om te groeien!
Elke plant vormt maar één ui, dat is dus anders dan bij aardappelen. Als de planten ouder worden gaan ze strijken, de naam voor plat liggen. Het loof sterft dan af en de bollen rijpen af. Als alles goed gaat kunnen onze plantuien in juli geoogst worden.
Oogst
Het teeltresultaat hangt mede af van het voorkomen en het effectief bestrijden van ziekten en plagen. Er zijn nogal wat plagen en ziektes die de uien kunnen aantasten. Dat heeft een negatieve invloed op de opbrengst en de kwaliteit van de uien. Daarom is het belangrijk om regelmatig door de uien te lopen en de uien effectief te verzorgen en te beschermen.
Als de uien plat gaan liggen en afsterven worden ze gerooid. Voordat je uien rooit, moet je eerst het loof verwijderen (loof klappen). Daarna worden de uien gerooid en in een rijtje gelegd waar ze kunnen drogen. Als de planten droog genoeg zijn worden ze opgeladen. Doorgaans gaan bij ons de plantuien dan meteen naar een sorteer- en pakstation.